Persbericht: Museum Dhondt-Dhaenens (MDD) tekent beroep aan na afgekeurde bouwaanvraag

Vandaag?
Het MDD zet het gedachtegoed van de Heer Jules Dhondt en Mevrouw Irma Dhaenens verder via een tweesporenbeleid waarvoor zij de aanzet gaven. Het museum beheert sinds haar ontstaan een boeiende collectie van Vlaamse moderne schilders, met topwerken van o.a. James Ensor, Léon Spilliaert en de Latemse Scholen. Het museale spoor richt zich dan ook op onderzoek, actualisering en presentatie van de moderne Vlaamse kunst van de 20^e eeuw. Als hedendaagse kunstencentrum produceert het MDD nieuwe tentoonstellingen en focust op talentontwikkeling en -verdieping van gerenommeerde kunstenaars uit binnen- en buitenland.

Een ambitieus en kwalitatief museaal beleid heeft ervoor gezorgd dat de eigen collectie de afgelopen 10 jaar werd uitgebreid en gediversifieerd. De collectie Dhondt-Dhaenens, werd sinds kort aangevuld met het beheer van een aantal nieuwe topcollecties van moderne en hedendaagse kunst verzameld door mensen uit Deurle, Latem en omgeving. Hiertoe behoren o.m. de collectie Matthys-Colle, met o.a. unieke kunstwerken uit de Pop-Art periode, en private collecties met een focus op Belgische topkunstenaars als Luc Tuymans, Michael Borremans en Raoul De Keyzer.

Het museum heeft daarnaast sinds kort twee architecturale parels in de Leiestreek in haar beheer. De geklasseerde Woning Van Wassenhove (1974) van Juliaan Lampens in Sint-Martens-Latem, vormt een ijkpunt in de Belgische béton-brut architectuur. De gloednieuwe Wunderkammer Residence (2018) van de kunstenaar Hans Op de Beeck biedt onderdak aan de unieke persoonlijke bibliotheekcollectie van voormalig S.M.A.K.-directeur Jan Hoet. Beide gebouwen fungeren als residentieruimtes, waarmee het museum de Leiestreek als een historisch belangrijke inspiratieplek wil (her-)activeren.

Probleem?
Het beheren en permanent ontsluiten van de collectie Dhondt-Dhaenens én van de nieuwe private kunstcollecties vereist een kleinschalige nieuwbouw conform de huidige, internationale standaarden. Het sterk architecturaal gewaardeerd museumgebouw (dat ondertussen reeds dateert uit 1968) beantwoordt immers niet langer aan de eisen voor het beheer van dergelijke belangrijke kunstcollecties. Daarenboven is het te klein geworden voor het permanent tonen van haar huidige patrimonium en tegelijk dienst te doen als tentoonstellingsruimte voor hedendaagse kunstprojecten.

Het huidige pand, gebouwd door architect Erik Van Biervliet, is een architecturale parel van een museum. Het was één van de eerste gebouwen in België dat specifiek werd ontworpen om een kunstcollectie te tonen. Na een noodzakelijke renovatie en upgrade, kan het perfect blijven functioneren voor het tentoonstellen van hedendaagse kunstprojecten. Om de kunstwerken uit de eigen collecties te tonen, conform de museale standaarden van vandaag, zou echter een peperdure verbouwing nodig zijn. Voor deze  collecties die grotendeels bestaan uit topwerken, is een nieuwbouw dus voordeliger en efficiënter. Vandaag ligt een bescheiden bijgebouw (ca. 450 m²), in de vorm van een balkvormige vleugel, van het vooraanstaande Belgisch architectenduo Robbrecht en Daem op tafel.

Wat is onze visie/ambitie?
De heer Jules Dhondt en Mevrouw Irma Dhaenens richtten hun museum op met een emancipatorisch doel. De ontzuiling was goed op dreef en, passend in de tijdsgeest van 1968, wilden zij de plots vrijere Vlamingen een plek aanbieden voor ontdekking, ontplooiing en kritische reflectie. Een halve eeuw later wil het Museum Dhondt-Dhaenens deze gepassioneerde, eigenzinnige en progressieve visie verderzetten.

“Wij zien kunst niet als gebonden aan een periode. Het is een vloeiende lijn tussen verleden, heden en toekomst en het is precies de dialoog tussen onze moderne collecties en de hedendaagse tentoonstellingen die MDD zo uniek maakt. Wars van hype, stellen wij de kunstenaar en zijn/haar proces voorop en bieden we een trage, kwalitatieve kijkervaring in een landelijke omgeving, weg van grootstedelijke massa's en afleiding”, legt Joost Declercq, Directeur Museum Dhondt-Dhaenens uit.

Samen met andere spelers en partners uit de Leiestreek – zoals het Roger Raveelmuseum, het museum van Deinze en de Leiestreek, de lokale musea, culinaire bestemmingen en bestaande wandel- en fietsroutes – wil het MDD een bijzondere totaalbeleving aanbieden. Een kleinschalig museum die de vergelijking met musea in andere landelijk gelegen cultuurregio's zoals Insel Hombroich en het Kröller-Müller Museum zou doorstaan. Het MDD wil de culturele voortrekker zijn van deze mozaïekbeleving in de Leiestreek, duurzaam en ecologisch verantwoord, met een focus op een unieke, individuele kijkervaring.

Onze oproep!
“Eerst een vooral, hebben we een duidelijke behoefte aan een ruimte om onze eigen collectie en collecties die we beheren permanent te tonen en te bestuderen. Daarom is het onze plicht om beroep aan te tekenen tegen de afwijzing van onze bouwaanvraag. Tegelijkertijd gaan we ook op zoek naar een alternatieve locatie in de omgeving om onze collecties – als tijdelijke oplossing – op korte termijn te kunnen ontsluiten voor de buurtbewoners en het grote publiek.

Ten tweede is onze oproep tot een sterker lokaal politiek beleid essentieel. Een duidelijke visie die strookt met onze ambities, de Provincie Oost-Vlaanderen en de Vlaamse Overheid om het Vlaamse kunstpatrimonium beter te ontsluiten. Ons gemeentelijk bestuur deelt de culturele visie voor hun lokale kunstparel, het MDD, niet en geeft geen spontane duidelijkheid rond de rol die zij voor ons ziet weggelegd. Zonder duidelijkheid is het onmogelijk om een consistent beleid uit te stippelen in harmonie met de omgeving.

Het Museum Dhondt-Dhaenens betekent een meerwaarde voor het cultureel erfgoed in Vlaanderen en voor de regio met een enorm potentieel aan internationale uitstraling, erkend door de kunstgemeenschap tot ver buiten onze landsgrenzen. Het MDD is een instituut om trots op te zijn. Net zoals de Heer Jules Dhondt en Mevrouw Irma Dhaenens voor ogen hadden, staan wij open voor iedereen en staat ons team klaar om iedereen te laten meegenieten van wat het MDD te bieden heeft”, aldus Joost Declercq.

Fact sheet:
Het MDD heeft de voorbije jaren haar goodwill getoond om de buurtbewoners en de gemeente tegemoet te komen:

- Om deze parel van lokaal erfgoed te ontsluiten investeren we 6 miljoen euro. Een joint venture tussen overheid en privé waarvan de financiering zo goed als rond is.
- In nauwe samenwerking met de gemeente hebben we gedurende 6 jaar gewerkt aan 1 RUP-wijziging en 3 eenvoudige, simpele en evenwichtige bouwaanvragen. 
- We hebben het initiële project gehalveerd tot 450 m² grondoppervlakte, op vraag van de gemeente en bewoners, om de omgeving visueel zo min mogelijk te belasten.
- We stelden de aanleg van groene parkings op ons eigen terrein voor, om overlast te vermijden.
- We stelden een charter voor dat het aantal activiteiten beperkt in tijd, ruimte en aantal gasten.
- We organiseren het jaarlijkse Tuinfeest dit jaar niet langer in ons museum, maar op een externe locatie (Flanders Expo Gent).

Ondanks bovenstaande inspanningen werd onze bouwaanvraag opnieuw afgekeurd. De belangrijkste benadeelden hiervan zijn:
- De buurtbewoners: indien het project gerealiseerd zou zijn, was de huidige ervaren overlast opgelost.
- De bewoners van Deurle /Latem: omdat de huidige situatie een polarisatie met zich meebrengt tussen de bewoners van de Pontstraat en de Museumlaan, alsook intern tussen de bewoners van de wijk.
- Alle bezoekers van de Leiestreek, uit Vlaanderen of internationaal: omdat een uitzonderlijk stuk Belgisch kunstpatrimonium aan hen wordt onthouden.
- Het MDD: omdat we onze museale werking zoals vereist door de Erfgoedcel van de Vlaamse Overheid niet meer kunnen uitvoeren.

Voor meer informatie, interviews of beeldmateriaal, gelieve contact op te nemen met:
Wavemakers PR
Elke De Mayer
[email protected]
0485/75 28 66