Persbericht: 1 op 4 Vlamingen is bang voor overstromingen dichtbij huis

Gent, 18 maart 2025 – De angst voor een overstroming in de eigen regio is reëel voor meer dan één op vier Vlamingen (28,1%). Dat blijkt uit onderzoek* van de ngo Join For Water naar aanleiding van Wereldwaterdag op 22 maart. Ook ons waterbewustzijn stijgt volgens het onderzoek. Bijna acht op tien (77,5%) Vlamingen geven aan dat ze de voorbije vijf jaar bewuster omgingen met duurzaam watergebruik. Een goed signaal, vindt Toon Malevé, beleids- en bewegingsmedewerker van Join For Water: “Hoewel het relatief veel regent in Vlaanderen, leven we in een waterschaarse regio en zien we steeds vaker de gevolgen van klimaatverandering: drogere zomers en overstromingen. We moeten dus allemaal samen inspanningen doen. Zowel om water te besparen als om te voorkomen dat regenwater massaal in de riolen verdwijnt.” De Vlaming zet alvast goede stappen. Zo bezit bijna de helft een regenwaterput (48,5%) of een regenwaterton (43,9%). Meer dan drie op tien (33,5%) gebruiken regenwater om het toilet door te spoelen en twee op tien (20,7%) om een wasje te draaien. Bijna twee op tien (18,1%) besparen zelfs water door te plassen terwijl ze een douche nemen.

De internationale water-ngo Join For Water, met roots en hoofdzetel in Gent, werkt wereldwijd aan de toegang tot drinkbaar water en de bescherming van zoetwaterecosystemen. Medewerkers zien dagelijks hoe de klimaatverandering, in combinatie met slecht water- en bodembeheer, overal ter wereld tot overstromingen leiden. Toch is dit geen ver-van-ons bed-verhaal en heeft meer dan een kwart van de Vlamingen schrik voor overstromingen dichtbij huis. Is die vrees terecht? Toon Malevé vindt van wel:

“Door de klimaatopwarming nemen extreme regenval en stormen toe, wat de kans op overstromingen verhoogt. Een onderzoek van de Vlaamse Waterweg en het ingenieursbureau IMDC simuleerde wat zou gebeuren als er een waterbom op Vlaanderen zou vallen. De schade zou meer dan 8 miljard euro bedragen. Oost-Vlaanderen komt in deze studie als meest kwetsbare provincie van Vlaanderen uit de bus. De Leie en de Bovenschelde komen samen in de Ringvaart rond Gent, wat zorgt voor een concentratie van waterstromen in het gebied.”

Naast (extra) inspanningen van de overheid kunnen ook burgers hun steentje bijdragen om dit soort overstromingen te helpen voorkomen. Of op zijn minst om de schade te beperken.

“Het is heel waardevol om het hemelwater dat op je dak valt te bufferen in een waterput of waterton en dat later te hergebruiken. Ook ontharding van je tuin, een wadi of groendak zorgt ervoor dat de riolering in tijden van hevige neerslag minder regenwater te slikken krijgt en het water niet afstroomt naar lagere gebieden die daar voor overstromingen zorgen”, legt Malevé uit.

Vlaming is zich steeds meer bewust van direct en indirect watergebruik

Bijna twee op tien (19,7 %) Vlamingen vinden dat het meer dan genoeg regent in ons land en zien geen reden om ​ waterbewuster te leven. Bijna acht op tien (77,5%) daarentegen geven aan dat ze de afgelopen vijf jaar wél bewuster zijn beginnen omgaan met hun watergebruik. Zowel met het directe watergebruik (korter douchen, regenwater gebruiken…) als het indirecte (de keuze voor bepaalde producten en diensten waarvoor water gebruikt wordt tijdens de productie en het transport). Al blijkt elke generatie andere klemtonen te leggen. Zo doen bijna zeven op tien 55-plussers (68,4%) pas een was wanneer de wasmachine helemaal vol is. Bij wie jonger dan 34 jaar is, wacht slechts de helft (51,5%) tot ze een volle wastrommel bijeen gespaard hebben. Jongere mensen verminderen hun waterverbruik dan weer vaker via tweedehandskleding. Ruim twee op tien (21,1%) van de min-34-jarigen koopt tweedehandskledij, in tegenstelling tot nog geen tiende (7,6%) van de 55-plussers. Plassen onder de douche om water bij een toiletbezoek uit te sparen, gebeurt bij ruim een derde (34,8%) van de min-34-jarigen. Daaraan waagt minder dan één op tien (8,2%) van de 55-plussers zich.

Jongeren verheffen hun stem

Omdat jongeren de change makers van morgen zijn, neemt Join For Water ook jongeren mee in het waterdebat. Met het project Jongeren verheffen hun stem voor water brengt de ngo jongeren uit verschillende landen samen om bewustwording te creëren over mondiale wateruitdagingen en om concrete acties te ondernemen.

Meten is weten! Ontdek hier tips om water te besparen

Wist je dat een gemiddeld gesprek met ChatGPT het equivalent van een flesje water verbruikt? Dat een Belgische vegetariër per dag ongeveer 1200 liter minder verbruikt en dat je door een tweedehands jeans te kopen 8.000 liter water bespaart? Via de online tool Watervoetafdruk kom je te weten hoeveel water jij écht verbruikt en waar je kan besparen.

Gezinnen ontdekken met het gratis gezelschapsspel ‘Water op het Spel' op een speelse manier hoe je slimmer met water kan omgaan. Korter douchen? Ga vooruit! Te veel verharding in de tuin? Oeps, terug achteruit! Een slim idee om water te besparen? Trek een uitdaging! Wie wordt de waterkampioen van het gezin? Download het spel hier.

* Online onderzoek uitgevoerd door onderzoeksbureau iVOX in opdracht van Wavemakers voor Join For Water, tussen 26 februari en 6 maart 2025 bij 1000 Vlamingen representatief op geslacht, leeftijd en diploma. De maximale foutenmarge bij 1000 Vlamingen bedraagt 3,1%.

Meer informatie of beeldmateriaal nodig?

Of wil je een medewerker van Join For Water interviewen?
​Contacteer An Kokken van Wavemakers PR
​(Contactinfo enkel voor pers, niet voor publicatie)

Over Join For Water

De Gentse ngo Join For Water garandeert water voor mens en natuur, vandaag én morgen. Dat doet ze in acht landen in Afrika en Latijns-Amerika, samen met verschillende partners. De ngo zet zich in voor veerkrachtige water-ecosystemen, een fundament voor welzijn en duurzame ontwikkeling.

• Milieubeheer: herstellen van waterrijke ecosystemen zoals mangroves, wetlands, rivieren en bronzones.
• Klimaatactie: beschermen van kostbare natuur, een bondgenoot in de strijd tegen de klimaatverandering.
• Drinkwater en sanitatie: de toegang verbeteren tot drinkwater, toiletten en hygiëne voor een menswaardig bestaan.
• Voedselproductie: voedsel produceren met duurzame en waterzuinige landbouwtechnieken.
• Bewuster consumeren: in Vlaanderen doet Join For Water aan beleidswerk en zet men burgers, scholen, bedrijven, verenigingen en lokale overheden aan om bewuster te consumeren.
• Rond Wereldwaterdag doen meer dan 120 scholen mee met wereldwaterdag@school.
• Download Water op het spel en maak je gezin waterwijs!